JÜR

JÜR s. n. (pl. JÜR / JÜN, dim. JYLA)

rok: Dy cȧjt, y wyłer dy Ad fłoügt dy Zun ymsrod, hȧst ȧ jür. ‘Czas, w który Ziemia robi okrążenie wokół Słońca, nazywa się rokiem.’; Wifuł jür hösty? – Yhy ho zȧhsȧncwencik jür. ‘Ile masz lat? – Mam 26 lat.; Wos śtüdjysty? – Dy pönyśy filologyj. – Y wyłum jür bysty? – Ym jyśta jür. – Hefa gyłyk! ‘Co studiujesz? – Filologię polską. – Na którym jesteś roku? – Na pierwszym roku. – Powodzenia!’; Y wyłum jür bysty gybün? – Yh bej gybün ym toüzyt noünhundyt noünȧnniöencikjer jür. ‘W którym roku się urodziłeś? – Urodziłem się w 1999 roku.’; Ym wifułsta jür ej dos gyśan? – Ym cwetoüzyt ahcyta. ‘W którym roku to się stało? – W 2018.’; Dos zȧjn śun di jün! ‘To już są te lata!’

UWAGA: w połączeniu z liczebnikami i zaimkami → FEJŁ, → HEFA₁, → WIFUŁ, rzeczownik JÜR z reguły ma liczbę mnogą (pl.) JÜR: Dos gyśü hefa jür y dam. ‘To stało się wiele lat temu.’; Wifuł jür atsty śun dö? ‘Ile lat już tu pracujesz?’; Diöh drȧj jür wiöe’h ny dyham. ‘Przez trzy lata nie było mnie w domu.’ Natomiast gdy występuje samodzielnie bądź mowa o dekadzie czy innym okresie (np. lata trzydzieste, w latach 2005-2010), ma formę liczby mnogiej (pl.) JÜN: Har wiöe łangy jün ȧ briwtriöejer. ‘Przez długie lata był listonoszem.’; Zej höt śun oü jyr jün. ‘Ona też już ma swoje lata.’; Yn jün cwetoüzyt cwencik – cwetoüzyt drȧjȧncwencik hotwer dy wełtbetkrankyt fum COVID-19. ‘W latach 2020–2023 mieliśmy pandemię COVID-19’; Yh wȧ ny cy fejł fun dresiksta jün, konsty mer fu dar cȧjt fercyła? ‘Nie wiem za wiele o latach trzydziestych, możesz opowiedzieć mi o tym czasie?’

Por. też: cyjür ‘przed rokiem, rok temu’, dos jür ‘tego roku’, jes jür ‘w ubiegłym roku’, ym fłügja jür ‘w ubiegłym roku’, ufs ejwera jür ‘na następny rok, rok później’, s’hypjür ‘rok przestępny’, fułjerik ‘pełnoletni’, dy jün zȧjn dö ‘to już ten wiek’: Fyrym tüt mer dos ȧzu wej? Dy jün zȧjn dö! ‘Dlaczego mnie tak to boli? To już ten wiek!’